ÇOK SORU DEĞİL, ANLAYINCAYA KADAR SORU ÇÖZ

Verimli ve etkin öğrenmenin son basamağını soru çözme oluşturur. Soru çözme, öğrenmenin gerçekleşme düzeyinden çok öğrenmenin pratiğe dönüştürülmesiyle ilgilidir. Öğrenilmemiş ya da eksik öğrenilmiş bir konuyla ilgili yapılan soru çözme faaliyetleri anlamsızdır.

*Günde kaç saat çalışmalıyım, kaç soru çözmeliyim? Her öğrencinin eğitim altyapısı, yeteneği, algılama düzeyi, çalışma alışkanlıkları, kullanabileceği serbest zaman aralığı birbirinden oldukça farklıdır. Bu kadar farklılığın olduğu bir durumda her öğrenci için geçerli tek tip bir çalışmanın ortaya konması mümkün değildir. Eğitimcilerin çoklukla yaptığı hata, bu çeşitliliği görmezden gelerek, herkes için aynı tavsiyelerde bulunmaktır. Her öğrenci için aynı sayıda soru çözmeyi ya da aynı süre ders çalışmayı tavsiye etmek, herkesin aynı beden elbise giyebileceğini iddia etmek kadar hatalıdır. Bu bakış açısıyla yapılacak uygulama kimi öğrenciyi eksik bırakırken, kimi öğrenciyi de gereksiz yere yormaktadır.

*Bir konu için, yerine göre, 50 soru fazla gelebildiği gibi, başka bir konu için 150 soru az gelebilir. Bir konunun öğrenilmesinde, çalışma süresi ve soru bakımından kesin sınırlar çizmek yerine, o konunun anlaşılmış olması şartı aranmalıdır. Bu şartı yerine getiren süre yarım saat veya 50 soru olabilir (konu içerik olarak basit ve kolay anlaşılır düzeyde olabilir); ama bunun yanında 3–4 saat çalışmayı veya 150 soru çözmeyi de gerektirebilir (konu geniş kapsamlı ve anlaşılması zor olabilir). Her konuyu eşit süre harcayarak anlamayı beklemek veya aynı sayıda soru çözmeyle konuya hâkim olacağını zannetmek akla uygun değildir. Burada ölçü, konunun yapısı ve anlaşılabilirliği olmalıdır. Kısaca, eğer konuyla ilgili sorular rahatlıkla çözülebiliyorsa illaki belli bir sayıda soru çözmek gereksizdir; başka derslere daha çok zaman ayrılmalıdır. Yok, eğer konu anlaşılmadı ise, çözüme devam edilmeli “şu kadar soru çözecektim ve de çözdüm o zaman yeterli” mantığı devre dışı bırakılmalıdır.

**Hangi tür sorular çözmeliyim? Soru çözmeye başlarken, mutlaka basit sorulardan başlayınız. Konunun ana hatları basit sorularda gizlidir. Bazı öğrenciler, basit soruları çözmenin sadece zaman kaybı olduğunu düşünürler. Bu büyük bir yanılgıdır; eğer OKS ve ÖSS sorularını incelerseniz, çok kısa sürede çözülebilen basit düzeyli çok sayıda sorunun bulunduğunu görürsünüz. “Zor soruyu çözen kolayı elbette çözer; o halde ben hep zor olanı çözeyim” mantığı birçok öğrencinin yanılgısıdır. Eğer 5000 metre koşacaksan niçin maraton alıştırmalarıyla hazırlanıyorsun?

**Basit sorulardan kastedilen nedir? Basit soru dediğimiz soru tiplemesi; konunun tanımını ve amacını ifade eden sorulardır. Örneğin; Kimyada ısı konusunda, dereceler arası çevirmeleri işlediniz. Bu çevirilerde kullanılan oran orantı nasıl birbirine eşitlendi anladınız. Evde tekrar ettiniz ve sıra soru çözemeye geldi. Öncelikle 3–4 tane basit çeviri sorusu yaparak işlemi zihninize yerleştiriniz. Sonra bu konuyla ilgili ÖSS’de çıkmış soru tiplerine bakınız. ÖSS’de çıkan sorulara benzer nitelikteki test, deneme sorularını özellikle çözünüz ve bu sorularda hata yapıyorsanız öğretmeninizle soruyu tartışınız.

**Yapamadığım sorularda ne yapmalıyım? Bir soruyu veya bir testi çözmekte zorlanıyorsanız, bu sorunun niteliğine bakınız. Eğer soru, ÖSS’de benzerleri olan ve konunun temelini sorgulayan bir soru ise bu sorunun çözümünü mutlaka elde ediniz ya da öğretmeninizle soruyu tartışınız. Eğer soru, ÖSS niteliğinden uzak ise çok da önem vermeyin.

**Bir oturumda kaç soru çözmeliyim? Bu sorunun cevabı, yine kişisel olarak ele alınmalıdır. Bir oturum bir test çözümünden daha kısa olmamalıdır; 1,5 saati de aşmamalıdır (Deneme sınavı uygulamaları hariç). Fakat uzun süreli çalışmayla ancak konsantrasyonu sağlayabilen öğrenciler için 1.5 saatlik sınırlandırma kullanılmayabilir.

Unutmayın aynı kilodaki iki insandan birisi 1 kap yemekle doyarken, diğeri için iki kap yemek gerekebilmektedir. Bu farklılık, etkin öğrenme süreci için de geçerlidir.

Başarılı Bir Sınav İçin Yapılacaklar (OKS) -1-. ***Unutmayın, deneme sınavları gerçek sınav için oluşacak alışkanlığın alt basamağıdır. Gerçek sınav öncesi ne tür hazırlıklarda bulunacak ve neleri kontrol edecekseniz aynı şeylere dikkat ediniz.

Sınav Öncesi Uygulanması Gerekenler:

* Gerçek sınav öncesi Cumartesi günü ders çalışmayacaksınız, o halde denemeler evvelindeki gün de fazla ders çalışmayınız.

* Gerçek sınav öncesi Cumartesi günü erken yatacaksınız, denemeler evvelindeki gün erken yatmaya gayret ediniz.

* Gerçek sınav günü nasıl bir kahvaltı ve ek olarak neler yiyecekseniz (çikolata, şeker vs.) denemeler evvelinde de aynı şeyleri yiyerek midenizi alıştırın; unutmayın ÖKS tarihi, sınav günü aşırı ve değişik yemeler neticesinde sınav salonunu erken terk etmek zorunda kalan öğrencilerin hikâyeleriyle doludur.

* Evden çıkarken, sınav için gerekli belge ve araçları alıp almadığınızı son kez kontrol ediniz.

* Sınav yapılan yere çok erken veya geç gitmemeyi ilke edinin, en erken saat 09.20, en geç saat 09.30' da sınav yapılan yerde bulununuz.

* En geç saat 09.50’de, ihtiyaçlarınızı gidermiş bir şekilde, sınav salonundaki yerinizde olunuz.

Sınav Salonunda, Sınav Başlamadan Uygulanması Gerekenler:

* Sınav salonundaki gözetmenin komutlarını iyi dinleyiniz, kodlamaları onun söylemlerine uygun yapınız, sistemde ve kodlamalarda değişiklik olabileceğini düşünerek ben bunları biliyorum, boşverdemeyiniz.

* Kodlamalarda aşırı panik davranmayın, şüphelerle yoğunlaşmayın tabii ki gevşek de davranmayınız; kodlamalarınızı sadece bir kez sakin bir şekilde kontrol ediniz. İlk soruyu çözmeden önce her zaman kendinize şu soruyu sorunuz: kitapçık türünü kodladım mı?

Başarı için kendi kendine sorulması gereken sorular. İnsanlar arasındaki başarı ya da başarısızlık farkını yaratan en önemli unsurlardan birinin kendine sorulan sorular olduğunu düşünüyorum.

Bir atasözü "soruyu soran cevaptan kaçamaz" der. Yemekle ilgili soruları gün boyu kendine soran yemekten kaçamaz. Fazla kilolardan da! Başarıyla ilgili sorular soranlar da başarıdan kaçamaz.

Aşağıdaki soruları yazılı ve düşünerek cevaplamayı denemenizi öneriyorum. Hayatınızda güçlü farklar yaratacaklardır.


— Senin diğer insanlara göre daha iyi yapacağın işler neler?
— 10 yıl sonra nasıl bir hayat yaşıyor olacaksın?
— Senin için önemli olan sürekli artan bir hızla koşmak mı?
Yoksa daima birilerini geçiyor olmak mı?
—Bazen) başarısız olmak için neden bu kadar çok çaba harcama gereği duyuyorsun?
- Kendini başarılı sayman için neler olmalı? Hayatta başarılı olup olmadığını nasıl anlayacaksın?
- İnsanlar arasındaki başarı ve yaşam kalitesi farkını yaratan nedir ?
- Başarılı olmayı bir mücadele olmaktan çıkarıp yaşam biçimi haline nasıl dönüştürebilirsin ?
- Yakın çevrende bulunan dost ve arkadaşlarının kişisel gelişmelerine ve amaçlarını gerçekleştirmelerine nasıl katkıda bulunabilirsin ?
- Hayattan öğrendiğin en önemli ders nedir ?
- Beyninin nasıl çalıştığını beynine öğrettin mi ?
- Bugün kendin için ne yaptın ?
- Bugün hayatın temel amaçlarına ulaşmak için ne yaptın ?
- Yapman gerekenler ile yaptıkların arasındaki farklılığı yaratan nedir ?
- Bugün yaptıkların 5 yıl sonra seni nereye götürecek, sen nerede olmak istiyorsun ?
- Kesin olarak başarabilecek olsaydın; yarından itibaren neler yapardın ?
- Hayatta başına gelen tüm olumsuz durumları kendi lehine olacak şekilde kullanmayı ne kadar sürede öğrenebilirsin ?
- Kesin, net ve tam olarak kim olmak ? Neler yapmak? Nasıl bir hayat yaşamak istiyorsun? Bu istediğini ne kadar zaman içerisinde, hangi bedeller karşılığında, nasıl elde edersin?
— Hayatın neyden yapıldığını keşfedebildin mi?
- Elindeki kaynaklar neler? Bunları en etkili şekilde nasıl kullanabilirsin?
— Hayatını sen planlamazsan bunu kimler-senin için ancak kendi menfaatleri doğrultusunda- yapacaktır?
— Hayatını düşün ve cevapla :
- Hayatında neler oluyor, neden böyle oluyor?
— Neler olmasını istiyorsun, neler oluyor?
— Tüm bunlar nasıl oluyor?
— Bu durumda yapılması gereken nedir?
— Yapılması gerekenlerden yapılabilecek olan nelerdir?
— Yapılabilecek olanlardan senin yapabileceklerin neler?
— Sen ne yapıyorsun?
— Çalıştığın işyeri için kendini nasıl daha değerli ve vazgeçilmez hale getirebilirsin?

Yarın bambaşka bir insan olacağım diyorsan; neden bugünden başlamıyorsun?

Unutmayın başarıyı ne kadar düşünürseniz o kadar yakın olursunuz. Başarı hakkında kendinize ne kadar soru sorarsanız başarıyı o kadar düşünürsünüz.